EF คืออะไร?
อยู่ๆ ก็เดินไปเปิดหนังสือ สร้างเด็กภูมิดีด้วย EF (Excutive Function) ของ นายแพทย์ ประเสริฐ ผลิตผลการพิมพ์ ขึ้นมาอ่านแบบสุ่มๆ ที่ kino
เพราะไม่เคยได้ยินว่า EF คืออะไร เคยเห็นแต่ IQ กับ EQ (ซึ่งมารู้ทีหลังว่าแกเขียนหนังสือเยอะมากกกก ชั้นนั้นหยิบยังไงก็ได้หนังสือแกนั่นแหละ 555) เลยลองมาเขียนทิ้งเอาไว้ เผื่อใครชอบแนวเดียวกันคือ เขียนๆ แล้วแนบ jargon ไปเรื่อยๆ อ่านแล้วเพลินดี
🐣 EF คือ?#
TLDR, EF = Self Control + Shifting + Working Memory เป็น skill ที่ dev กันตอนเด็ก 👶 ถ้ามีเยอะ จะจัดการปัญหาได้ดี 🎉
🧪 Test#
มาถึงก็ Test ก่อนเลย 555 เท่าที่อ่านมามี 2 แบบล่ะ อาจจะมีมากกว่านี้ โดนอุบไว้หรือเปล่าไม่รู้ได้
1️⃣ Stroop Test#
สามารถยับยั้งสิ่งรบกวนแล้วตอบได้ถูกต้อง ฟังดูเหมือนง่ายๆ แต่พอลองทำดูแล้วก็ต้องตั้งใจมากๆ เลยทีเดียวล่ะ!
- บอกได้ว่าตัวหนังสือ เขียว คือสีแดง
- บอกได้ว่าตัวหนังสือ แดง คือสีเขียว
2️⃣ Go/No Go Test#
คือการยับยั้งความคิดเดิม และเปลี่ยนไปใช้ความคิดใหม่ได้ (Shifting) เช่นเห็นไฟแดงให้ไป ไฟเขียวให้หยุด (อันนี้หลายๆคนทำได้อยู่แล้วคือฝ่าไฟแดง #ผิด!)
จะเห็นว่า การ Test แบบนี้เกิดขึ้นบ่อยๆ ใน Game ที่เราเล่นจะไม่เกิดในห้องเรียนเท่าไหร่ การเล่นจึงจำเป็นในการสร้าง EF ยังไงล่ะ นอกจากนี้การเล่นยังมีผลในเรื่องอื่นๆ ด้วยเช่น
- มิติสัมพันธ์ (Spatial Relation) ⏰
- กล้ามเนื้อ และการประสาน (Motor & Coordination) 💪
- ภาษา และ การพูด (Language & Speech) 🙊
👩🏻🔬 Develop#
✧ EF พัฒนาได้ด้วยการ set goal 🎯 ก่อน อย่างเช่น ตั้งเป้าหมายว่าจะ "ไปโรงเรียน" 🏫 จะต้องใช้การควมคุมยับยั้ง 2 แบบคือ
- Proactive Control: ขี่จักรยานไปโรงเรียน 🚲
- Reactive Control: น้องหมาตัดหน้า อ่ะจ๊ากกก หักหลบ 🦮
อันนี้ทำให้นึกถึง Reinforcement Learning ตะหงิดๆ น่าจะคล้ายๆ กันล่ะมะ
✧ เด็กก่อนวัยรุ่นพัฒนา EF ได้ด้วยการอ่าน + math + บริหาร working memory
🌈 Flow#
มี 6 ขั้นตอน
ถ้าลองเทียบกับ Data Pipeline จะประมาณนี้
รายละเอียดไปหาอ่านเอง เขียนหมดเดี๋ยวหนังสือเค้าขายไม่ออก 555
🍿 Take away#
✧ EF สร้างได้ตอนเด็กๆ ใครโตแล้วก็...ดัดยากละมะ 555
✧ ตั้งเป้า Hill ใช้ Skill อะไรบ้าง ใช้ Will เท่าไหร่ในแต่ละขั้น
✧ EF คือการทำงานของสมองที่นักวิจัยสรุปมาให้ ใครเข้าใจก็ hack มันได้ล่ะ
✧ ในหนังสือยังมีอีกเยอะะะ นี่ขี้เกียจเขียนละ EF หมดพะดี ขอตัดจบเพียงเท่านี้ 555